Welke dieren in Nederland houden een winterslaap?
Volgens onze kalender begint de winter precies op 21 december. Dieren denken hier alleen anders over. Voor veel dieren wordt het zoeken van eten namelijk al snel lastig als de temperaturen zakken. Rond oktober en november begint dan voor veel dieren ook al de langverwachte winterslaap.
Een dier dat je in de wintermaanden niet meer voorbij ziet komen is bijvoorbeeld de hazelmuis, die is te herkennen aan zijn dichtbehaarde staart. Ook de eikelmuis, herkenbaar door het masker op zijn gezicht, en verschillende reptielen en amfibieën gaan in winterslaap.
Kikkers bijvoorbeeld zijn volledig afhankelijk van de temperatuur van hun omgeving. Omdat hun lichaam zich aanpast aan de winterse temperaturen verstijven zij in de wintermaanden. Mocht je dus toevallig een koude en verstijfde kikker tegenkomen, kan je ze gewoon laten liggen. Ze zijn namelijk niet dood, maar in diepe slaap.
Van zoogdier tot insect
De egel is één van de meest bekende winterslapers in ons land. Ze zijn vaak te vinden tussen de gevallen bladeren in onze tuinen. Het is daarom belangrijk om voorzichtig te zijn als je aan de slag gaat in de tuin want misschien vind je wel een gangetje in de composthoop, die naar een egelnest leidt. De dierenambulance krijgt vaak meldingen over egels die in de tuin worden gevonden. Deze zorgen zijn terecht want het gaat nog steeds niet goed met de egel.
Gelukkig zijn deze meldingen vaker in de herfst dan in de winter. In de herfstmaanden zijn de egels namelijk op zoek naar eten en een plekje om te gaan slapen. Als je een egel in de winter vindt, is er vaak wel wat aan de hand. De dierenambulance ziet dan vaak verstoorde maar ook zieke egels binnenkomen.
Ook minder schattige dieren houden een winterslaap. Je zou er misschien niet snel aan denken maar de regenworm gaat in diepe rust onder de grond, voordat het te hard wordt. De vleermuis is ook geen fan van de kou en kan wel tot zes maanden in winterslaap gaan. Alleen één probleem; door het mooie voorjaarsweer in maart worden veel vleermuizen te vroeg wakker. Doordat er nog veel koude dagen volgen in maart, is het insecten aanbod te laag om te overleven en daarom brengt de vleermuis zichzelf in lethargie. Dit is een lichte vorm van winterslaap.
Winterslaap of winterrust?
Sommige dieren gaan wel in diepe rust in de winter, maar ontwaken af en toe. Dit wordt dan ook wel de winterrust genoemd. Dassen en eekhoorns laten in tegenstelling tot een winterslaap waarin de lichaamstemperatuur zakt tot nul, hun lichaam maar een paar graden dalen. Hierdoor kunnen ze soms naar buiten gaan om wat eten te zoeken en later terugkeren naar hun warme beschutte plekje.
